Chwyty erystyczne | Przykład |
uogólnienie/upowszechnianie | Teraz wszyscy jeżdżą na wakacje za granicę. |
odwoływanie się do autorytetów | Profesor X stwierdził, że słodycze są zdrowe, więc to musi być prawda. |
teza – antyteza | Albo posprzątasz pokój, albo nigdzie nie wyjdziesz z domu w weekend. |
fabrykowanie konsekwencji | Jeśli X odejdzie z pracy, to stracimy najważniejszych klientów. |
etykietowanie | Skąd masz tę kurtkę? Chyba z poprzedniej epoki. |
posługiwanie się argumentami ad personam (do osoby) | Twoja wypowiedź wskazuje, że nie masz pojęcia o podstawowych prawach fizyki. |
posługiwanie się argumentami ad auditorem (do słuchaczy) | Kto z państwa chciałby przeczyć badaniom naukowców? |
odwrócenie argumentu | – Sprawdzian jest dopiero za tydzień.– Jeśli chcesz dostać dobrą ocenę, to zacznij uczyć się już teraz. |
posługiwanie się argumentami ad baculum (siły/groźby) | Jeśli nie zjesz obiadu, to nie wyjdziesz z kolegami. |
posługiwanie się argumentami ad ignorantami (wykorzystującymi niewiedzę przeciwnika) | Ktoś, kto nie zna się na fizyce, nie powinien wypowiadać się o moim projekcie naukowym. |
nieistotne uściślenie | – Pamiętasz, jak dwa tygodnie temu pożyczyłem ci 40 zł?– Wydaje mi się, że było to tydzień temu. |
metoda twierdzeń relatywnych | – Radni przyczynili się do zlikwidowania dwóch żłobków.– Ale dzięki nim zbudowano wielki basen. |
Chwyty erystyczne:
– uogólnianie/upowszechnianie – uogólnienie wypowiedzi w celu zmiany sensu;
– odwoływanie się do autorytetów – powoływanie się na autorytet w celu potwierdzenia słuszności swojego twierdzenia;
– teza – antyteza – zaproponowanie przejaskrawionego wyboru;
– fabrykowanie konsekwencji – sformułowanie mało prawdopodobnych skutków w celu przyjęcia jakiegoś rozwiązania;
– etykietowanie – posługiwanie się stereotypami;
– posługiwanie się argumentami ad personam (do osoby) – atakowanie i obrażanie rozmówcy;
– posługiwanie się argumentami ad auditorem (do słuchaczy) – zwrócenie się w bezpośredni sposób do słuchaczy;
– odwrócenie argumentu – wykorzystanie argumentu rozmówcy przeciwko niemu;
– posługiwanie się argumentami ad baculum (siły/groźby) – stosowanie gróźb i zastraszania;
– posługiwanie się argumentami ad ignorantami (wykorzystującymi niewiedzę przeciwnika) – podawanie faktów, których nie można zweryfikować;
– nieistotne uściślenie – odwrócenie uwagi poprzez skupienie się na nieistotnej kwestii;
– metoda twierdzeń relatywnych – wykorzystanie niejednoznaczności oceny.