Metody poznawcze wykorzystywane przez filozofów epoki pozytywizmu:
– oparte na nauce i rozumie;
– oparte na doświadczeniu (empiryzmie);
– wykorzystujące nauki przyrodnicze.
| Zależność między jednostką a społeczeństwem i państwem | |
| Stuart Mill | Herbert Spencer |
| – twórca utylitaryzmu;– wartościowanie jednostki i społeczeństwa przez pryzmat użyteczności;– zależność między jednostką a zbiorowością;– realizowanie określonych celów przynosi dobro dla ogółu. | – twórca organicyzmu;– społeczeństwo jako jeden organizm;– współpraca wszystkich jednostek w celu osiągnięcia harmonii;– jednostka kształtuje los zbiorowości. |
Metody poznawcze w epoce pozytywizmu opierały się na nauce, rozumie, doświadczeniu i naukach przyrodniczych.
Utylitaryzm jest dążeniem do ogólnej użyteczności i dobra ludzkości. Czyn każdego człowieka jest istotny, jeżeli jest ukierunkowany na ten cel, a nie dyktowany egoizmem i pragnieniem uzyskania jedynie osobistego szczęścia.
Organicyzm zakłada, że społeczeństwo tworzy jeden organizm, na który składają się poszczególne jednostki. Wszyscy powinni ze sobą współpracować we wspólnym celu. Jeśli część społeczeństwa jest pomijana, to całość organizmu nie może właściwie pracować.