Stanisław August jest postacią, której postawa w ostatnich latach istnienia Rzeczypospolitej jest niejednoznaczna. Głównym źródłem kontrowersji są jego powiązania z Rosją. Zaczęły się one już od momentu elekcji, kiedy to za sprawą poparcia Katarzyny II (jego byłej kochanki) został wybrany królem Polski. Następnie, przez wiele lat popierał on zmiany w kraju w oparciu o sojusz z Rosją. Podczas wojny w obronie Konstytucji podjął decyzję o kapitulacji Polski i przejściu na stronę konfederacji targowickiej. W dodatku, po abdykacji na zaproszenie Pawła I osiadł w Petersburgu. Niemniej jednak, jego stosunki z Rosją nie powinny przyćmiewać realiów politycznych tamtego okresu, a także faktu, że przez cały okres swojego panowania Stanisław August był jednym z przywódców stronnictwa reformatorów, którzy dążyli do wprowadzenia koniecznych zmian w ustroju Rzeczypospolitej.
Stanisław August Poniatowski jest jedną z najbardziej kontrowersyjnych XVIII-wiecznych polskich postaci historycznych.