W latach 490–470 p.n.e. możemy zauważyć pozytywne relacje łączące Ateny i Spartę. Polis te, razem stawały w tym okresie do walki przeciwko Imperium Perskiemu. Po wyparciu napastnika z Hellady zaczęły jednak rosnąć spory pomiędzy miastami, ponieważ Ateny zaczęły zagrażać dominującej dotychczas pozycji Sparty. Rywalizacja ta doprowadziła do wybuchu trwającej w latach 431-404 p.n.e. wojny peloponeskiej. Zwyciężyła w niej Sparta, zaś Ateny zostały zdegradowane do roli drugorzędnego polis.
W latach 490–404 p.n.e. relacje ateńsko-spartańskie ewoluowały od nieformalnego sojuszu, d wybuchu otwartego konfliktu pomiędzy polis.