W państwach totalitarnych władzę przejmuje jeden przywódca, który sprawuje kontrolę nad każdą dziedziną działalności państwa. W ZSRS był to Józef Stalin, a w III Rzeszy Adolf Hitler. Przywódca państwa totalitarnego stoi na czele jedynej w kraju partii, która również ma nieograniczoną władzę.
W ZSRS partią rządzącą była Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików), a w III Rzeszy Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza (NSDAP). Głównym narzędziem służącym do utrzymania władzy staje się terror.
I dla ZSRS, i dla III Rzeszy charakterystyczne było łamanie praw człowieka i praw obywatelskich, wszechobecna kontrola obywateli, w tym życia społecznego, cenzura oraz propaganda. W państwach totalitarnych działają specjalnie utworzone bojówki, których zadaniem jest pacyfikowanie opozycjonistów i osób niewygodnych dla władzy.
W ZSRS działał Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych (NKWD), a w III Rzeszy gestapo, czyli tajna policja i bojówka partyjna (SS). Kolejną cechą państwa totalitarnego jest działanie obozów koncentracyjnych i obozów pracy, do których zsyłani są przeciwnicy polityczny oraz osoby niewygodne dla władzy. W ZSRS były to GUŁagi nazywane łagrami, które wykorzystywały zesłane tam osoby jako darmową siłę roboczą. W III Rzeszy znajdowały się obozy koncentracyjne.
Pamiętaj, że choć oba państwa były państwami totalitarnymi, to pomiędzy III Rzeszą a ZSRS występowały różnice.
ZSRS jako państwo komunistyczne posiadało gospodarkę centralnie planowaną, nie istniała własność prywatna. Represje stosowane przez ZSRS dotykały ludzi ze wszystkich warstw społecznych, a najbardziej przeciwników politycznych. ZSRS miało negatywny i wrogi stosunek wobec zachodnich i faszystowskich państw.
III Rzesza szanowała własność prywatną i charakteryzowała się gospodarką wolnorynkową. Represje dotykały nie tylko przeciwników politycznych, ale i Żydów, mniejszości narodowe i etniczne, osoby niepełnosprawne, chorych psychicznie, świadków Jehowy, duchownych oraz homoseksualistów.