Dysproporcje rozwojowe między tzw. Południem a Północą wynikają z wielu czynników, takich jak dziedzictwo kolonializmu, nierówności handlowe, niski poziom edukacji i opieki zdrowotnej, dług publiczny oraz nierówności społeczne. Historyczne wydarzenia, takie jak kolonializm, pozostawiają trwałe ślady, wpływając na struktury społeczne i gospodarcze. Relacje handlowe często faworyzują kraje z Północy, co może zwiększać nierówności. Brak dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej, a także niskie inwestycje w ich rozwój, utrudniają zmniejszanie różnic. Inne czynniki to dług publiczny, nierówności społeczne oraz kwestie związane z klimatem i środowiskiem.
Współczesne wysiłki, w tym cele zrównoważonego rozwoju, mają na celu redukcję tych dysproporcji i tworzenie bardziej zrównoważonego porządku globalnego.