Brak jednego silnego lidera, zdolnego utrzymać jedność w kraju oraz narastające napięcia etniczne były kluczowymi elementami tego kryzysu. Następował wzrost nacjonalizmu, a różnice kulturowe i narodowościowe zaczęły dominować nad dotychczasowym współistnieniem. Dodatkowo, problemy gospodarcze i kryzys polityczny sprawiły, że struktury państwowe osłabły, umożliwiając rozkwit separatyzmu.
Wraz z rozpadem Jugosławii towarzyszący mu konflikt militarny wybuchł głównie z powodu narastających napięć etnicznych, dążenia grup do uzyskania niepodległości i braku zgody na podział terytorialny. Separatystyczne dążenia wielu republik oraz interwencje zagraniczne, zwłaszcza ze strony Serbii, doprowadziły do eskalacji konfliktu. Skomplikowane struktury wojskowe Jugosławii oraz dysfunkcje w siłach zbrojnych dodatkowo utrudniły sytuację. Konflikty skutkowały licznymi ofiarami cywilnymi i wojskowymi, zniszczeniem infrastruktury, falami migracji oraz powstaniem nowych niepodległych państw na obszarze Bałkanów.
Następstwa były tragiczne zarówno dla ludności regionu, jak i dla międzynarodowych stosunków.