Klejstenes objął władzę w Atenach około 510 r. p.n.e., po obaleniu ostatnich tyranów z dynastii Pizystratydów. Zapoczątkował reformy, które umożliwiły wykształcenie się ustroju znanego dziś jako demokracja Ateńska. Do reform Klejstenesa wprowadzonych w roku 508/507 p.n.e. należały:
a) podział społeczeństwa na demy, trytie i fyle,
a. trzy demy tworzyły trytię, a trzy trytie fylę,
b) powstało 10 fyl w zależności od miejsca zamieszkania (wcześniej panował podział na cztery rodziny arystokratyczne i ich sprzymierzeńców),
a. każda z fyl wybierała jednego stratega oraz 50 przedstawicieli do Rady Pięciuset,
b. na zgromadzeniach obywatele zbierali się fylami,
c) wprowadzenie patronimików (drugie imiona) pochodzące od demów, które zastąpiły patronimika pochodzące od rodu arystokratycznego, tworząc podwaliny tożsamości opartej o demy, nie o klany rodzinne,
d) wprowadzenie ostracyzmu, czyli sądu mającego na celu usunąć na 5, a potem 10 lat, polityka stanowiącego zagrożenie dla demokracji,
a. w sądzie musiało wziąć udział co najmniej 6000 obywateli,
b. ostracyzm nie zawsze był wykorzystywany zgodnie ze stojącą u jego podstaw ideą – niekiedy używano go do usunięcia przeciwników politycznych.
e) wprowadzenie Zgromadzenia Ludowego i Rady Pięciuset,
f) ograniczenie uprawnień Aeropagu głównie do władzy sądowniczej.
| Urzędy starożytnych Aten po reformach Klejstenesa | |
| Zgromadzenie Ludowe – eklezja | · wszyscy obywatele,· głosowało nad propozycjami praw, polityką wewnętrzną i zewnętrzną polis,· oprócz głosowania, prawa i propozycje polityczne poddawano pod obrady i dyskusję,· wybierali urzędników, przede wszystkim archontów i strategów, |
| Rada Pięciuset | · 500 obywateli wybieranych na rok w drodze losowania (50 z każdej z fyl),· zwoływała Zgromadzenie Ludowe,· przygotowywała program obrad,· mogła tworzyć i prezentować Zgromadzeniu propozycje praw. |
| Aeropag | · rada złożona z byłych archontów,· posiadała uprawnienia głównie sądownicze, była najwyższym sądem decydującym w procesach wagi państwowej. |
| Sąd Przysięgłych | · składał się z 201 – 5001 obywateli, każdorazowo losowanych do obrad,· rozstrzygał spory między obywatelami, między obywatelami a państwem oraz sprawy karne. |
| Archont | · w czasach Solona i Pizystratydów najwyższy urzędnik, po reformach Klejstenesa jego rola zmalała,· wybierano dziewięciu archontów na okres roku,· nadzorowali sądy,· przygotowywali oraz nadzorowali obrzędy religijne. |
| Strateg | · urzędnik odpowiedzialny za sprawy wojskowe i dowodzenie armią,· dziesięciu strategów, po jednym w każdej z fyl, wybierano na okres jednego roku. |
| Demarcha | · najwyższy urzędnik administracyjny demu odpowiadał za praktycznie wszystkie sprawy w obrębie swojego okręgu,· członkowie demu wybierali jednego demarchę na okres jednego roku. |
| Trytarcha | · najwyższy urzędnik administracyjny trytii odpowiadał za praktycznie wszystkie sprawy w obrębie swojego okręgu,· członkowie trytii wybierali jednego trytatchę na okres jednego roku. |
Reformy Klejstenesa położyły fundament pod ukształtowanie się w Atenach demokracji w formie, którą dziś nazywamy właśnie „demokracją ateńską”. Polityk wprowadził rzeczywistą władzę wszystkich obywateli i stworzył nowe urzędy lub rozbudował już istniejące. Rozwój demokracji uzupełnią reformy Peryklesa