Pomnik powstał w 1980 r., ponieważ doszło wtedy do przełomowych strajków i powstania „Solidarności”, wcześniej opozycja w Polsce nie była na tyle silna, żeby móc uczcić w taki sposób pamięć o zmarłych podczas strajków.
17 września 1980 r. powołano do życia Niezależny Samorząd Związku Zawodowego „Solidarność”, na którego czele stanął Lech Wałęsa. Do Solidarności wstąpiło około 10 milionów Polaków. Solidarność powstała pod wpływem przełomowych strajków w 1980 r. Strajki w Stoczni Gdańskiej rozprzestrzeniły się wtedy na inne zakłady pracy w Polsce, a Solidarność stała się później masowym ruchem społecznym domagającym się reform politycznych i społecznych.