Liczba aresztowanych zaczyna spadać w 1953 r. i jest to spowodowane śmiercią Stalina i liberalizacją polityki Sowieckiej – czasem tak zwanej odwilży postalinowskiej.
Po śmierci Stalina nowa władza chciała zliberalizować politykę, jednak nie do końca jej się to udało. Połowiczna i niekonsekwentna próba destalinizacji nie doprowadziła do zmiany w ustroju politycznym, jednak ten okres w historii określany jest mianem odwilży. Nazwa pochodzi od tytułu powieści rosyjskiego pisarza Ilji Erenburga wydanej w 1954 r.