| Księstwo Warszawskie | Rzeczpospolita po uchwaleniu Konstytucji 3 maja |
| Księstwo Warszawskie, będące protektoratem Francji zależnym od Napoleona Bonaparte, posiadało monarchę, którym był Fryderyk August z dynastii Wettinów.W rękach monarchy skupiała się większość władzy - miał prawo kreowania polityki zagranicznej, mianowania ministrów, ambasadorów, obsadzania stanowisk urzędowych, a także publikowania aktów prawnych.Konstytucja Księstwa Warszawskiego wzorowana była na konstytucji francuskiej z 1799 roku, która wprowadziła rewolucyjne zmiany, w tym nadanie wolności osobistej wszystkim mieszkańcom, zniesienie poddaństwa chłopów i zrównanie obywateli wobec prawa.Szlachta nadal była uprzywilejowana w wyborach do Sejmu, a władzę sprawowali przede wszystkim przedstawiciele arystokracji i zamożnej szlachty.Radykałowie i opozycjoniści zostali całkowicie odsunięci od władzy i pozbawieni możliwości oddziaływania na politykę kraju. | Rzeczpospolita po uchwaleniu Konstytucji 3 maja przyjęła ustrój monarchii konstytucyjnej z silną władzą przedstawicielską.Opierała się ona na zasadzie suwerenności narodu i wprowadzała trójpodział władzy na prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą.Władzę prawodawczą sprawował Sejm, który składał się z dwóch izb: poselskiej i senatorskiej.Sejm był organem reprezentującym cały naród, składającym się posłów będących wybieranymi przedstawicielami woli ludu.Władza wykonawcza należała do króla, zaś sądownictwo było niezależne od innych władz, dzięki czemu zapewniano uczciwość i sprawiedliwość procesów. |
Konstytucja 3 maja była jednym z najbardziej postępowych aktów prawnych tamtego czasu. Była jedną z pierwszych konstytucji w Europie i miała duże znaczenie dla rozwoju idei demokratycznych i ochrony praw jednostki. Jej wprowadzenie w Rzeczypospolitej było odbiciem dążeń do modernizacji państwa i dostosowania się do europejskich standardów politycznych.