Zasada „dziel i rząd” była stosowana w republice rzymskiej w III-II w. p.n.e. Jej celem było utrzymanie kontroli nad podbitymi prowincjami. Rzym podzielił podbite tereny na mniejsze jednostki administracyjne, których namiestnicy byli mianowani przez senat. Podziały takie miały utrudnić podbitej ludności organizację buntów przeciwko republice.
Dodatkowo Rzymianie wynagradzali przywilejami lojalne wobec nich warstwy społeczne, co skutkowało podziałami wewnątrz rdzennych społeczeństw danego obszaru. Łączyło się to ze wspieraniem przez senat procesu romanizacji i zasiedlenia podbitych terenów ludnością rzymską.
Działania takie, połączone z zakrojonymi na szeroką skalę akcjami dyplomatycznymi pozwoliły republice na utrzymanie podbitych i przyłączanie nowych terenów.
Rzymski system zarządzania państwem polegał na wprowadzaniu podziałów i zamętu wśród podbitych ludów. Efektem takich akcji miał być podział danego społeczeństwa, które rozbite, nie było w stanie przeciwstawić się Rzymowi.