W V w. p.n.e. greckie polis i rzymska civitas funkcjonowały na różnych zasadach politycznych i społecznych. W greckim polis władzę sprawowali obywatele (zgromadzenie ludowe), podczas gdy Rzym był państwem kierowanym głównie przez wybranych przez lud urzędników.
Rzymskacivitas była dodatkowo dużo lepiej zorganizowana. W greckim polis centralizacja władzy była niemożliwa a instytucje i urzędy nie były sobie podległe. Rzymianie rozwiązali ten problem tworząc drabinę urzędów, z których najważniejszym był konsulat.
W szerszej perspektywie, greckiepolis miały również inne prawa. Wszystkich Hellenów łączyła wspólna religia i kultura, jednak systemy prawne poszczególnych polis różniły się od siebie. Rzym natomiast narzucił jednakowe prawo na terenie całego państwa. Co było jedną z przyczyn jego późniejszego sukcesu.
Pod koniec VI w. p.n.e. zarówno w Atenach jak w Rzymie wprowadzono ustrój demokratyczny. Mogło to mieć miejsce dzięki wygnaniu rządzących tymi miastami władców: Hippiasza z Aten i Tarkwiniusza Pysznego z Rzymu.