Konstanty wypowiada w rozmowę z żoną następujące słowa:
„W blaskach ty polska dusza,
ty we świetle, w twych oczach skry i żar i zorza”;
„Ty lalka —
ty cud — ty świętość polska ukradziona,
ty z twoim rysem dumy i bladością lica,
ty u mnie niewolnica — no — ty u mnie żona”
Powyższe fragmenty wskazują na fakt, że Konstanty ma poczucie władzy and żoną jako nad kobietą, ale też nad Polką. Z kolei dla Joanny jest to trudna relacja, bo jest związana węzłem małżeńskim z mężem i jednocześnie kocha ojczyznę (na dowód tego pozwala uciec powstańcom z pałacu).
Noc listopadowa to dramat Stanisława Wyspiańskiego z 1904 roku. Data powstania plasuje się więc tuż przed jego śmiercią w 1907 – poeta pisał go, kiedy był już bardzo chory. Inspiracją do dramatu była wizyta w Warszawie i Łazienkach warszawskich w 1898 roku. Tam Wyspiański zobaczył posągi, który ożyły w jego wyobraźni. Noc listopadowa to dramat bogaty w konteksty, m. in. historyczne, homeryckie, mitologiczne. Dzieło tworzy 10 luźno powiązanych ze sobą scen i należy, obok Warszawianki oraz Lelewela, to tak zwanego Tryptyku listopadowego.