Liść rośliny dwuliściennej:
· Zbudowany jest z epidermy, w której umiejscowione są aparaty szparkowe umożliwiające transpirację. Epiderma powleczona jest warstwą kutykuli, która stanowi ochronę przed nadmiernym wyparowywaniem wody.
· Następnie wyróżnia się miękisz palisadowy i miękisz gąbczasty, w których znajdują się liczne chloroplasty przeprowadzające proces fotosyntezy. Dodatkowo miękisz gąbczasty między komórkami posiada duże przestwory, które umożliwiają sprawną cyrkulacją gazów.
· Drewno w liściu rośliny dwuliściennej odpowiada za transport wody i soli mineralnych, a łyko za transport związków wytworzonych w miękiszu.
Liść sosny:
· Zbudowany jest z epidermy, która oprócz warstwy kutykuli posiada również otoczkę z wosku.
· Blaszka liściowa jest silnie zredukowana, aby powierzchnia parowania wody była jak najmniejsza.
· Aparaty szparkowe są umiejscowione dużo głębiej niż w przypadku liści roślin dwuliściennych.
· Pod epidermą znajduje się również warstwa sklerenchymy, która usztywnia szpilkę. Występuje miękisz wieloramienny, który posiada komórki o pofałdowanych ścianach, co zwiększa powierzchnię wymiany gazowej i wydajność fotosyntezy.
· W drewnie obecne są cewki, w których przepływ wody jest mniej wydajny niż w przypadku naczyń, ograniczona jest więc możliwość podniesienia wody na dużą wysokość.
Różnice te muszą występować, ponieważ liście sosny żyją przeważnie od kilku do kilkunastu lat, a nie jak w przypadku liści roślin dwuliściennych jeden sezon. Muszą więc mieć cechy adaptacyjne do warunków suszy fizjologicznej, przykładowo w zimie woda zamarza, nie może więc zostać pobrana przez roślinę.
Znaleźć można też wyjątki, jak liście modrzewia, które żyją tylko rok. Mają one zredukowaną blaszkę liściową, ale nie wykazują innych przystosowań do warunków suszy. Liście są organami wegetatywnymi, które wchodzą w skład pędu rośliny. Liście wykazują również zróżnicowanie pod względem budowy, które jest zależne od przynależności systematycznej i formy ekologicznej rośliny. Każdy liść posiada zasadnicze tkanki w postaci epidermy, miękiszu asymilacyjnego, drewna i łyka.
Epiderma to zewnętrzna warstwa liścia. Epiderma nie posiada chloroplastów, ale jest przezroczysta, dzięki czemu światło dociera do położonego głębiej miękiszu asymilacyjnego. Składa się z jednej warstwy żywych, przylegających do siebie komórek. Komórki te posiadają grube ściany i są pokryte ochronną warstwą kutyny.
Miękisz asymilacyjny zawiera wiele chloroplastów i następuje w nim proces fotosyntezy. W zależności od kształtu i wielkości przestworów międzykomórkowych wyróżnia się miękisz palisadowy, gąbczasty i wieloramienny.