Sytuacja chrześcijan diametralnie zmieniła się na przestrzeni wieków III, IV i V. Jeszcze w II połowie III wieku chrześcijanie byli prześladowani w Imperium, a ostatnie prześladowania na dużą skalę miały miejsce za rządów Dioklecjana. Zakończyły się w 311 r., zaledwie dwa lata przed przyjęciem edyktu mediolańskiego.
Konstantyn z czasem dokonał konwersji na chrześcijaństwo, przez co stało się ono religią państwową finansowaną przez Rzym. Z życia publicznego zaczęły znikać symbole i przejawy religii rzymskiej. Na krótki czas Julian, syn Konstantyna, powrócił do wiary pogańskiej, cesarz umarł jednak młodo i nie zdążył ugruntować powrotu do religii grecko – rzymskiej.
W roku 380 Dioklecjan oficjalnie ogłosił chrześcijaństwo religią państwową. W 392 r., po ogłoszeniu przez Teodozjusza chrześcijaństwa religią panującą, administracja Kościoła została zespolona z rzymską administracją państwową. Z początku V wieku chrześcijanie dominowali w ludności rzymskiej, a chrześcijaństwo przetrwało upadek Cesarstwa i szybko zdominowało Europę północną i zachodnią.
Chrześcijaństwo rozwijało się w za życia Chrystusa i po jego śmierci na terenie Jerozolimy, ówcześnie rzymskiej prowincji. Z czasem rozprzestrzeniło się w całym Imperium. Do IV wieku naszej ery chrześcijanie byli prześladowani przez kolejnych cesarzy Rzymu, natomiast w IV wieku chrześcijaństwo stało się uznawaną i dominującą religią w Rzymie. Z czasem zyskało status religii państwowej.