Etruskowie byli jednym z największych rywali Rzymian w okresie monarchii i wczesnej republiki. Ostatnimi królami Rzymu byli Etruskowie, a ich wygnanie zapoczątkowało w Rzymie okres republiki. Jeszcze w okresie klasycznym, u schyłku republiki, obrońcy ustroju przestrzegali przed powrotem do władzy królewskiej, odwołując się etruskiej tyranii sprzed kilku wieków.
Kulturowo Etruskowie posiadali największy wpływ na Rzymian w okresie VIII – V wieku p.n.e. Etruscy pozostawili Rzymianom rozwinięte miasta (Florencję, Pizę, Siennę) oraz administrację, a etruska kultura przenikała się z rzymską i nie zanikła w rzymskiej tradycji po podboju Etrusków. Od Etrusków Rzymianie przejęli m.in. tradycję walk gladiatorów.
Sąsiedztwo z Grekami miało ogromny wpływ na rzymską kulturę i gospodarkę. Rzymianie utrzymywali kontakty handlowe z greckimi poleis, rywalizowali także z nimi o wpływy na Półwyspie Apenińskim i później w basenie Morza Śródziemnego. Po podboju Hellady i Azji Mniejszej Rzymianie zasymilowali kulturę hellenistyczną (proces ten nazywamy hellenizacją Rzymu).
Ceniono grecką filozofię, naukę i sztukę, a wykształceni Rzymianie posługiwali się greką. Młodzi, bogaci Rzymianie kształcili się w Atenach lub na Rodos. Rzymianie adaptowali wiele greckich osiągnięć naukowych i inżynieryjnych, zapożyczyli od Greków także elementy systemu fiskalnego i sztuki żeglarskiej.
Etruskowie rywalizowali z Rzymianami właściwie od momentu założenia Rzymu, jednak kultura sąsiadujących plemion przenikała się, a Rzymianie czerpali z osiągnięć swoich sąsiadów. Po podbiciu Hellady Rzymianie zaadaptowali wiele elementów kultury hellenistycznej, którą podziwiali i studiowali.