Zapisz reakcję (w formie jonowej skróconej), w której kwas octowy poddany działaniu dichromianu(VI) potasu w środowisku kwasowym, ulega utlenieniu do dwutlenku węgla i wody. Przeprowadź bilans za pomocą równań połówkowych jonowo-elektronowych.

6CH₃COOH + Cr₂O₇^2- + 8H⁺ → 6CO₂ + 7H₂O + 2Cr³⁺

CH₃COOH → CO₂ + 1e^- + H⁺ / • 6

Cr₂O₇^2- + 6e^- + 14H⁺ → 2Cr³⁺+ 7H₂O / • 1

Aby rozwiązać takie równanie, musimy skorzystać z zasady redoks (utlenianie–redukcja).

Krok 1: Zwróć uwagę na stopnie utlenienia atomów pierwiastków. Ładunek związku wynosi 0, o ile nie są zaznaczone jony. Jeśli są – ładunek jest im równy. Tlen ma wartościowość –II, wodór I. Obliczamy wartościowość tych atomów, które uległy zmianie (chrom i węgiel).

Krok 2: Zapisz związki, w których zmienia się stopień utlenienia. Dodaj odpowiednią ilość elektronów tak, by wyrównać tę zmianę. Pamiętaj, że elektrony mają wartości -1! Zwróć uwagę, że po lewej stronie równania są dwa atomy chromu, więc wartość musi być dwukrotnie większa, bo dwa atomy przechodzą z VI na III stopień utlenienia.

CH₃COOH → CO₂ + 1e^-

Cr₂O₇^2- + 6e^- → 2Cr³⁺

Krok 3: Wyrównaliśmy wartości zmiany stopnia utlenienia. Teraz zwróć uwagę na jony. Jony możemy wyrównać tym, co mamy w równaniu głównym (w tym przypadku kationy wodoru). Dodajemy je tak, by wartości po obu stronach równania były takie same.

CH₃COOH → CO₂ + 1e^- + H⁺

Cr₂O₇^2- + 6e^- + 14H⁺ → 2Cr³⁺

Krok 4: Uzgodnienie obu równań przy pomocy wody tak, by liczby atomów się zgadzały.

CH₃COOH → CO₂ + 1e^- + H⁺ (bez zmian)

Cr₂O₇^2- + 6e^- + 14H⁺ → 2Cr³⁺+ 7H₂O

Krok 5: Równania mnożymy tak, by liczby dodanych elektronów były równe w jednym i w drugim równaniu. W pierwszym dodaliśmy jeden elektron – w drugim sześć. Stąd wystarczy pomnożyć pierwsze równanie sześciokrotnie.

CH₃COOH → CO₂ + 1e^- + H⁺ / • 6

Cr₂O₇^2- + 6e^- + 14H⁺ → 2Cr³⁺+ 7H₂O / • 1

Efekt:

6CH₃COOH → 6CO₂ + 6e^- + 6H⁺

Cr₂O₇^2- + 6e^- + 14H⁺ → 2Cr³⁺+ 7H₂O

Krok 6: Zapisujemy całość równania. Sumujemy lewe i prawe strony równań.

6CH₃COOH + Cr₂O₇^2- + 6e^- + 14H⁺ → 6CO₂ + 6e^- + 6H⁺ + 2Cr³⁺+ 7H₂O

Krok 7: Skracamy równanie do najmniejszych możliwych wartości. Usuwamy to, co powtarza się po obu stronach.

6CH₃COOH + Cr₂O₇^2- + 6e^- + 14H⁺ → 6CO₂ + 6e^- + 6H⁺ + 2Cr³⁺+ 7H₂O / - 6e, -6H⁺