| Brytyjski system gabinetowo-parlamentarny | |
| Korzenie ideologiczne | Rewolucja Cromwella, XVIII wiek i późniejsze precedensy |
| Charakter | Ewolucyjny |
| Głowa państwa | Dziedziczny król |
| Ustrój | Monarchia, nie jest to państwo unitarne (zdecydowana autonomia Szkocji), jednak nie jest również federacjęTrójpodział władz z przewagą władzy wykonawczej (premier)Ewolucja w kierunku ograniczania roli króla, wzmacniania pozycji premiera i (w mniejszym stopniu) parlamentu |
| Władza ustawodawcza | Dwuizbowy parlament (Izba Gmin oraz Izba Lordów) |
| Izba niższa | Izba Gmin, bardziej poprawne jest określenie „izba pierwsza”, w jej skład wchodzi 650 deputowanych, wybieranych przez ogół społeczeństwa na nieokreśloną czasowo kadencję (maksymalnie wybory napisać nie później niż 5 lat po dacie ostatnich wyborów zgodnie z Fixed-term Parliaments Act 2011) |
| Izba wyższa | Izba Lordów, nie jest wybierana w wyborach powszechnych, jej skład ukształtowała wielowiekowa tradycja, liczba lordów jest zmienna, w roku 2023 jest ich 778, w tym 26 lordów duchownych oraz 752 lordów świeckich. Na lordów świeckich składają się parowie dziedziczni (hereditery peers), których jest 91, ich obecność w Izbie jest jednak coraz mocniej ograniczana, oraz parowie dożywotni (life peers) mianowani przez monarchę, których w 2023 roku jest 661 |
| Kompetencje izby niższej | Jest izbą o większym znaczeniu, jest nadrzędna w stosunku do Izby Lordów, wybiera premiera oraz rząd oraz pełni w pełni funkcję legislatywy |
| Kompetencje izby wyższej | Obecnie pełni de facto funkcje symboliczne |
| Władza wykonawcza | Władzę wykonawczą sprawuje monarcha (jednocześnie władza sądownicza oraz ustawodawcza) wraz z gabinetem, na czele którego stoi premier |
| Prezydent / król | Dziedziczna monarchia, król pełni funkcje symboliczne i reprezentacyjne, rola monarchy jest regularnie ograniczana |
| Władza sądownicza | Brak jednolitego systemu prawnegoOddzielne systemy sądowniczego każdego z krajów wchodzących w skład Zjednoczonego KrólestwaSąd Najwyższy jest sądem ostatniej instancji (wcześniej, do 2009, tę funkcję pełniła Izba Lordów) |
| Prawa cywilne, naturalne | Obecnie prawa obywatelskie przysługują każdemu obywatelowi |
| Pozbawieni praw cywilnych i obywatelskich | W XVIII wieku istniały silne cenzusy majątkowe, płciowe oraz pochodzenia |
| Prawa polityczne / wyborcze | Cenzus majątkowy |
| Było konsekwencją | Wieloletnich przemian społeczno-politycznych |
System parlamentarno-gabinetowy Wielkiej Brytanii wykształcił się w ramach przekształceń, które dokonywały się na przestrzeni dziejów. Jego początków dopatrywać się możemy w czasach Cromwella, a nawet w Wojnie Stuletniej, w trakcie której zwołano posiedzenie parlamentu (nazywanego pogardliwie przez Francuzów gadelnicą). Kolejne lata przynosiły ewolucję w kierunku systemu, który znamy dzisiaj (poza pewnymi wyjątkami, kiedy monarchowie próbowali odzyskać realną władzę – tych jednak było niewiele). Obecnie wszelkie pozostałości po systemie feudalnym (Izba Lordów, monarcha) pełnią bardzo mocna ograniczoną funkcję i Wielka Brytania zmierza w kierunku przekazania pełni rzeczywistej władzy organom wybieranym demokratycznie.