Dzieła z połowy XVI odeszły od harmonii, prostoty i spokoju. Te cechy zastąpiły: przesada, udziwnienia i niezwykłe efekty. Dzieła późniejsze nie były już tak dokładne, nie odzwierciedlały tylu szczegółów i detali m.in. dokładnych cech anatomicznych czy przyrody.
Manieryzm odchodził od podstawowych zagadnień renesansowych na rzecz naśladownictwa stylu wielkich mistrzów.
Chaos, nieproporcjonalność, gwałtowność widoczna w dziełach manierystycznych związana była m.in. z niepokojami, które targały światem w tym okresie. Rozpad jedności zachodniego chrześcijaństwa i postępujące wojny negowały wcześniejsze przekonania o harmonijnym ładzie świata, w który wierzono na początku epoki.