Gospodarka folwarczno-pańszczyźniana oparta była na koniunkturze europejskiej na zboże, dzięki czemu mogło być ono zyskownie sprzedawane na Zachód. Dominująca pozycja ekonomiczna króla, Kościoła i szlachty doprowadziła do przejęcia przez nich własności ziemskiej w kraju i budowy systemu prawnego sprzyjającego eksploatacji chłopstwa, ograniczania roli miast oraz rozbudowy wielkich posiadłości ziemskich.
Gospodarka folwarczno-pańszczyźniana funkcjonowała poprawnie do połowy XVII w., kiedy załamanie koniunktury, zniszczenia wojenne i straty w populacji doprowadziły do dalszego kryzysu systemu gospodarczego państwa.