Mięczaki do wymiany gazowej używają głównie skrzeli, ponieważ większa ich część żyje w środowiskach wodnych. Są one zlokalizowane w jamie płaszczowej. Zdarza się, że skrzela uległy zanikowi i ich funkcję przejęły skrzela wtórne, czyli rozgałęzione wyrostki ciała. Odmiany lądowe posiadają płuco, jest to sieć naczyń krwionośnych, które są rozmieszczone w ścianie jamy płaszczowej.
Mięczaki są grupą bezkręgowców, która zasiedliła prawie całą kulę ziemską, jednak najwięcej ich przedstawicieli można spotkać w wodach. Głównymi grupami mięczaków są ślimaki, małże oraz głowonogi.
Niektóre z gatunków posiadających płuco wtórnie zasiedliły środowisko wodne. W takich przypadkach oddychają one powietrzem atmosferycznym podczas wynurzania się z wody co pewien czas.