Sarmatyzm to przekonanie, według którego polska szlachta miałaby wywodzić się od starożytnego rodu Sarmatów. Był to także sposób na życie: szlachcic-Sarmata był pewny o wspaniałości Rzeczpospolitej, jej ustrój uważał za perfekcyjny. Charakteryzował się płytką religijnością, niechęcią do różnowierców, błędnym przekonaniem o swojej wyższości nad innymi.
Wierzono, że plemię Sarmatów zamieszkiwało niegdyś tereny nad Wisłą, jednak okazało się to nieprawdą. Pierwsze informacje o tym ludzie pojawiają się już u Herodota. Sarmaci mieli być doskonałymi wojownikami. Do działań zbrojnych dopuszczano także kobiety, o czym mogą świadczyć ich odnalezione groby, w których znajdowały się elementy uzbrojenia.