| Cechy: | Socjalizm utopijny | Socjalizm naukowy (komunizm) |
| Walka klas | Istnienie klas społecznych tolerowane, ale powinno być regulowane | Konieczna eliminacja klas |
| Własność prywatna | Dążenie do równej i społecznej kontroli zasobów, wyznaczanie kluczowych obszarów, dopuszczanie pewnej własności prywatnej. | Całkowita kontrola państwa nad wszystkimi dziedzinami, jedynym sposobem na osiągniecie równowagi społecznej. |
| Stosunek do kapitalizmu | Dopuszczone modele mieszane w gospodarce, np. wolna konkurencja | Całkowity sprzeciw modelom kapitalistycznym |
| Stopień demokracji | Tolerowane jest istnienie różnych partii | System monopartyjny |
| Społeczeństwo a władza | Średni poziom interakcji ze społeczeństwem, dopuszczenie do dyskusji społecznej | Decyzje podejmowane siłą, bez konsultacji ze społeczeństwem |
| Sposób wprowadzenia | Droga pokojowa | Rewolucja, walka |
Początkowo manifest Marksa i Engelsa nie spotkał się z poparciem ludzi. Dopiero w drugiej połowie XIX w. rozpoczął się okres fascynacji ideologią marksistowską.