Negatywne skutki kolonializmu dla obszarów kolonialnych to m.in. utrata niepodległości, eksploatacja zasobów naturalnych, przymusowa relokacja ludności, utrzymywanie niskich płac i brak dostępu do edukacji czy zdrowia. Dla państw europejskich pozytywne skutki to m.in. zyski z handlu surowcami i towarem z kolonii wzrost wpływów i znaczenia politycznego rozwój technologiczny i naukowy, a także rozszerzenie terytorialne. Jednakże pozytywne skutki kolonializmu dla państw europejskich były często kosztem negatywnych skutków dla obszarów kolonialnych.
Kolonializm miał znaczne i złożone skutki zarówno dla obszarów kolonialnych, jak i dla państw europejskich. Obszary kolonialne często traciły swoją niepodległość, były eksploatowane przez kolonizatorów, a ich ludność była zmuszana do pracy przy niskich płacach i bez dostępu do podstawowych potrzeb, takich jak edukacja czy zdrowie. Jednocześnie, kolonializm przyczynił się do wzrostu bogactwa i znaczenia politycznego dla państw europejskich, a także do rozwoju naukowego i technologicznego. Jednakże pozytywne skutki kolonializmu dla państw europejskich były często osiągane kosztem negatywnych skutków dla obszarów kolonialnych. W efekcie, kontrowersje wokół kolonializmu pozostają do dziś.