Epoka saska, choć często postrzegana jako okres upadku, była czasem znaczących przemian zarówno gospodarczych, jak i kulturalnych. August II Mocny, dążąc do wzmocnienia swojej pozycji, podjął próbę wprowadzenia porządku absolutystycznego. Jego panowanie było okresem intensywnych prób modernizacji i centralizacji państwa, które jednak nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. W efekcie jego rządy były naznaczone serią konfliktów i starć wewnętrznych ze szlachtą.
Działalność kulturalna Augusta II Mocnego jest ciężka do ocenienia. Z jednej strony jego skupienie na dworze w Dreźnie, wciąganie Rzeczypospolitej w liczne wojny, a także premiowanie kultury francuskiej nad polską przyczyniły się do zapaści kulturalnej w tym okresie. Z drugiej strony władca patronował wielu muzykom, budował sale teatralne i operowe.
Podczas rządów pierwszego Sasa Rzeczpospolita została uwikłana w długotrwałą wojnę, która zakończyła się zwycięstwem Rosji i umocnieniem jej pozycji jako hegemona w tej części Europy. To wydarzenie miało długotrwałe konsekwencje, gdyż od tego momentu Rosja zaczęła ingerować w wewnętrzne sprawy Rzeczypospolitej, co doprowadziło do dalszego osłabienia gospodarczego państwa.
Największym osiągnięciem Augusta III było stworzenie Collegium Nobilium, nauczały polską młodzież w duchu oświeceniowym. Powstała także pierwsza w Polsce biblioteka publiczna, którą założyli bracia Załuscy. W tym czasie powstało wiele znaczących dzieł architektury barokowej, a sztuka i literatura kwitły.
Był to także czas widocznego wzrostu gospodarczego, który objawiał się pod postacią rosnącej produkcji rolniczej, zwłaszcza zboża, które było eksportowane do innych krajów. Wzrost ten był możliwy dzięki poprawie technik rolniczych i zwiększeniu powierzchni upraw. Pomimo tego, wiele obszarów Polski nadal borykało się z problemami ekonomicznymi, takimi jak nierówności społeczne i bieda.