Jednym z kluczowych elementów przemian w epoce stanisławowskiej była demokratyzacja kultury. Król Stanisław August Poniatowski był wielkim mecenasem sztuki i nauki, którą szczerze się pasjonował. Odegrał on kluczową rolę w promowaniu kultury, utrzymywał na swoim dworze artystów i architektów, a z jego inicjatywy powstały takie instytucje jak Teatr Narodowy czy tygodnik Monitor, który propagował idee oświeceniowe.
Obiady czwartkowe, cotygodniowe spotkania króla z artystami i myślicielami, którzy przebywali na dworze królewskim. Działalność edukacyjna i kulturalna miała na celu przybliżyć Rzeczpospolitą do Europy Zachodniej i umożliwić przeprowadzenie głębokich reform. Istotnym elementem tego procesu była także reforma oświaty, który uczyniła z uniwersytetów centra kultury, na których kształcili się szlachcice, mieszczanie i bogatsi chłopi.
