Stanisław Małachowski | · Sportretowany w mundurze Szkoły Rycerskiej · Odznaczony orderami za zasługi dla Rzeczypospolitej · Sportretowany w sposób oparty na tradycji francuskiej · Nie ma zarostu, włosy ma uczesane na modłę francuską · Bogata symbolika władzy militarnej i politycznej: laska marszałkowska i szabla. · Portret przypomina wizerunek Stanisława Augusta Poniatowskiego |
Jean-Baptiste Colbert | · Nosi modny we Francji zarost i uczesanie · Sportretowany w szacie o bogatych zdobienia i symbolice władzy świeckiej · Rozbudowana symbolika tła symbolizująca władzę niemal królewską: kolumna, kotara i rzeźba Atlasa dźwigającego Ziemię · Na piersi spoczywa mu order, który podkreśla zasługi dla kraju · Przedstawiono go na tle papierów i zwojów, kładąc nacisk na jego umiejętności i działalność reformatorską |
Kardynał Mazarini | · Sportretowany w stroju duchownym, mimo pełnienia cywilnej funkcji ministra rządu Ludwika XIII · Obecne atrybuty władzy duchownej · Nosi modny we Francji zarost i uczesanie |
Stanisław Jan Jabłonowski | · Sportretowany zgodnie z tradycją sarmacką · Obecne atrybuty władzy wojskowej · Nosi zbroję i broń typową dla Rzeczypospolitej · Fryzura charakterystyczna dla kultury sarmackiej · Symbolika nawiązuje do wartości tradycjonalistycznych · Brak tła o rozbudowanej symbolice |
Wniosek | Zauważalne są zmiany w sposobie portretowania mężów stanu zasłużonych dla Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W XVII wieku dokonywano tego poprzez czerpanie do wzorców tradycji sarmackiej, która premiowała wartości tradycyjne i demokratyczne. Kładziono nacisk na ukazanie władzy wojskowej, która przynosiła chlubę i honor. Sytuacja wyglądała zupełnie inaczej we Francji, w której nacisk kładziono na ukazanie polityków z atrybutami ich władzy świeckiej. Zgodnie z ideami oświecenia przedstawiano ich jako reformatorów, którzy swą działalność prowadzą dla dobra narodu. Portret Małachowskiego wskazuje, że trendy te przeszły do Rzeczypospolitej wraz z XVIII w. |