Aleksander Orłowski poprzez ukazanie na swoim obrazie dramatycznych wydarzeń z 4 listopada 1794 r. chciał pokazać ich tragizm, brutalność i barbarzyństwo. Wymowny tytuł dzieła – Rzeź Pragi, doskonale podkreśla negatywne nastawienie artysty do pogromu na warszawskich mieszczanach dokonanego przez rosyjskich żołdaków.
Centralne miejsce kompozycji zajmuje postać żołnierza rosyjskiego. Mężczyzna ten przyjął pozę, która przypomina gest Rejtana wykonany w obronie jedności Rzeczypospolitej. W ten sposób artysta tworzy alegoryczny pomost między tymi dwoma wydarzeniami, wskazując na destruktywny wpływ Katarzyny II na los Rzeczypospolitej i jej mieszkańców.
W tle obrazu toczy się otwarta rzeź prowadzona przez zawodowych żołnierzy na niewinnych cywilach. Podłogi ścielą zakrwawione ciała, kobiety próbują rozpaczliwie ratować swoje dzieci, jednak w obliczu amoku i nienawiści moskiewskiej, skazane są na śmierć, gwałty i katusze.
Obraz Rzeź Pragi ma ważne znaczenie historyczne, ponieważ dokumentuje jedno z najbardziej brutalnych wydarzeń związanych z powstaniem kościuszkowskim. Przedstawia on krwawą represję rosyjskiego najeźdźcy i przypomina o cierpieniach ofiar wojny. Jest to również wyraz artystycznego protestu przeciwko agresywnej dominacji obcej potęgi.