Powstanie styczniowe to wydarzenie, które poruszało wyobraźnię Polaków, było ostatnim patriotycznym zrywem w kraju znajdującym się pod zaborami. Stało się tematem dyskusji, weszło do literatury i malarstwa. Pisała o nim Eliza Orzeszkowa, a także Stefan Żeromski, który dorastał w patriotycznej atmosferze, w jego domu kultywowano tradycję powstania. Poniżej przedstawię, w jaki sposób wydarzenie zrywu narodowego zostało ukazane w Gloria victis oraz Rozdziobią nas kruki, wrony…
Chwała zwyciężonym – tak Orzeszkowa postrzega bohaterów powstania styczniowego, ich losy opisuje w Gloria victis. Jest historia to opowiadana przez przyrodę – świadka wydarzeń powstańczych, który przypomina ludziom o bohaterach pochowanych we wspólnej mogile. Każdy z bohaterów przed przystąpieniem do bronienia ojczyzny miał swoje plany i marzenia, jednak wierność ideałom i patriotyczna postawa wpłynęła na to, że postąpili tak jak należy – poświęcili swoje życie w imię wyższych ideałów. Zostali przedstawieni jak prawdziwi bohaterowie.
Powstanie styczniowe to nie tylko obraz wywyższonych bohaterów, ale także trud codziennego znoju w walce. Trudne warunki powstańcze zostały ukazane przez Stefana Żeromskiego w Rozdziobią nas kruki, wrony… Powstaniec Szymon Winrych ukazany jest w trudnych warunkach, niedostatecznie wyposażony. Bierze udział w nierównej walce, w wyniku spotkania z Moskalami umiera. Obrazu dopełnia obraz chłopstwa, które nie jest zaangażowane w sprawy ojczyzny. Nieżyjącego Winrycha okrada chłop, a później wrzuca jego ciało do dołu, bez pochówku. Jest to smutny, pesymistyczny obraz powstania.
Powstanie styczniowe było niezwykle ważnym wydarzeniem, do którego odwoływali się pisarze. Każdy widział powstanie z innej perspektywy. Był to bohaterski zryw, upamiętniony, ale także czas trudu, nierównej walki i śmierci.
Tworząc wypowiedzi pisemne pamiętaj o zachowaniu kompozycji. Zacznij od wstępu, gdzie umieścisz temat wypowiedzi, tezę lub pytanie problemowe. Następnie w rozwinięciu posługując się argumentami i przykładami, rozwiń problem zawarty we wstępie. Zakończenie to miejsce na podsumowanie rozważań.