Przeanalizuj, czy dzieła stworzone w poprzednich epokach ograniczają twórczość artystów współczesnych. Odnieś się do wybranych tekstów kultury.
Niestety nie możemy podać Ci gotowego rozwiązania. Podążanie za podpowiedziami pomoże Ci samodzielnie napisać pracę i ułatwi Ci naukę do egzaminu maturalnego. Jesteśmy pewni, że dasz sobie radę! Powodzenia! J
WSTĘP
(akapit 1.) – Przenalizuj czym dla współczesnego odbiorcy są dzieła z poprzednich epok. Postaw tezę, odnoszącą się do problemu, a następnie spróbuj dobrać do niej dane teksty kultury. Mogą do nich należeć „Dziady cz. III”, wiersze Kazimierza Przerwy–Tetmajera „Dziś” i „Koniec wieku XIX” czy także „Wybudowałem pomnik” Horacego.
ROZWINIĘCIE
(akapit 2.) – Zastanów się, w jaki sposób sztuka oddziaływała na dane pokolenia, w jaki sposób wpływała na ludzi i dalszy bieg historii, a także jak z biegiem czasu zmieniało się jej przeznaczenie (od misji do „sztuki dla sztuki”). Czy współcześnie czerpie się inspirację z tych dzieł? Czy artyści mogą korzystać z dorobku artystycznego poprzednich pokoleń i na bazie tego tworzyć nowe dzieła? (przykładem czerpania z dzieł poprzedników, może być muzyka, w szczególności poezja śpiewana, do niej zalicza się dla przykładu twórczość Sanah, która śpiewa gotowe teksty poetyckie). Przemyśl, czy tak głęboko zakorzeniona twórczość, oddziałuje na współczesnych odbiorców i jest wieczna (motyw exegi monumentum u Horacego).
(akapit 3.) – Czy klasyki literatury mogą ograniczyć współczesną twórczość? Zastanów się nad problemem porównywania twórczości ze sobą, czy problem, który poruszany byłby współcześnie zostałby dobrze odebrany, gdyby odbiegał od dzieła uważanego za ponadczasowe? (Dziady cz. III). Zastanów się, w jaki sposób przeświadczenie o romantycznej misji autora wpłynęło na współczesne postrzeganie twórców. Czy artyści zawsze powinni mieć dla odbiorcy przesłanie? Czy sztuka nie może być jedynie rozrywką?
(akapit 4.) – Na bazie wierszy Tetmajera, zastanów się, czy przeszłość nie doprowadziła do obojętności i apatii we współczesności. Przemyśl czy sztuka i twórcy, nie zostali ograniczeni przez powagę i moc, jaką miała sztuka swego czasu.
ZAKOŃCZENIE
(akapit 5.)
Powtórz swoją tezę innymi słowami.
W skrócie odwołaj się do bohaterów książek, o których wspomniałaś/wspomniałeś oraz problemów, które zostały omówione.
ROZPRAWKA MATURALNA
POZIOM PODSTAWOWY
| Kryterium oceny | Omówienie | Punktacja |
| Sformułowanie stanowiska wobec problemu omówionego w poleceniu | Teza: Odbiór i misja dzieł stworzonych w poprzednich epokach ograniczyły twórczość artystów współczesnych.Stanowisko: Nie da się zaprzeczyć, że misyjność sztuki była ważna dla poprzednich pokoleń. Tendencja do tworzenia dzieł, mających zmienić bieg świata, doprowadzała do stopniowego ograniczenia roli artysty jako osoby, która tworzy sztukę dla sztuki. Hipoteza: Jeśli ludzie wymagają tworzenia sztuki, mającej daną misję do spełnienia, bazując na twórczości poprzednich pokoleń, artysta może czuć się ograniczonyStanowisko: Nie można jednoznacznie stwierdzić, że sztuka ogranicza artystów, może ona być także inspiracją dla nich i przestrzenią do tworzenia nowych dzieł. Problemem są jednak wymagania, jakie pojawiają się wobec artysty i jego dzieł, co może doprowadzić do pewnych ograniczeń. | 6 – stanowisko jest adekwatne do problemu podanego w poleceniu3 – stanowisko jest częściowo adekwatne do problemu podanego w poleceniu0 – stanowisko jest nieadekwatne lub brak stanowiska |
| Uzasadnienie stanowiska | Rozprawka z tezą– porównania do dzieł, uznawanych za ponadczasowe (np. Dziady) są nieuniknione, co może ograniczać artystów (Dziś – Kazimierz Przerwa–Tetmajer)– romantyczne przeświadczenie o misyjności dzieł, odebrało sztuce realną sztukę (Koniec wieku XIX)– artysta zapisuje się w historii na zawsze, trudno jest więc być współcześnie oryginalnym (przeświadczenie Horacego o ponadczasowości jego samego, za sprawą jego dzieł)Rozprawka z hipoteząNie piszemy pełnych zdań, – sztuka inspiruje współczesnych twórców i na jej podstawie mogą tworzyć nowy obraz rzeczywistości (poezja śpiewana, np. Sanah)– ograniczenie sztuki i artystów jest spowodowane tylko i wyłącznie niemożliwymi do spełnienia oczekiwaniami, które doprowadzają do apatii (Dziś – Kazimierz Przerwa–Tetmajer)– kontrargument: artystę ogranicza jedynie jego własna wyobraźnia bądź jej brak, wybitność i ponadczasowość zawsze znajdzie swoich odbiorców (Testament mój – Juliusz Słowacki, przekonanie o przetrwaniu i mocy dzieła, a także o uszlachetnianiu ludzi) | 18 – uzasadnienie trafne, szerokie i pogłębione12 – uzasadnienie trafne i szerokie8 – uzasadnienie trafne, ale wąskie4 – uzasadnienie częściowe0 – brak uzasadnienia stanowiska |
| Poprawność rzeczowa | - Exegi monumentum- Misja- Horacy- Romantyzm- Sztuka dla sztuki- Mickiewicz- Słowacki- Tetmajer- Poeta przeklęty | 4 – brak błędów rzeczowych2 – nie więcej niż jeden błąd rzeczowy0 – błędy rzeczowe |
| Zamysł kompozycyjny | Rozprawka z teząAkapit 1. – wstępAkapit. 2. – argument 1.Akapit 3. – argument 2.Akapit 4. – argument 3.Akapit 5. – zakończenieRozprawka z hipoteząAkapit 1. – wstępAkapit. 2. – argument 1.Akapit 3. – argument 2.Akapit 4. – kontrargument 1.Akapit 5. – zakończenie | 6 – kompozycja funkcjonalna3 – zaburzenia funkcjonalności kompozycji0 – brak zamysłu kompozycyjnego |
| Spójność lokalna | – z kolei przejdę do,– o czym świadczy,– ponadto,– zatem,– w gruncie rzeczy,– także,– również. | 2 – pełna spójność wypowiedzi lub nieznaczne zaburzenia spójności1 – znaczne zaburzenia spójności0 – wypowiedź niespójna |
| Styl tekstu | Styl stosowny – z zachowaniem zasady decorum, brak potocyzmów | 4 – styl stosowny2 – styl częściowo stosowny0 – styl niestosowny |
| Oprócz wymienionych powyżej kryteriów Egzaminator będzie brał pod uwagę poprawność językową (6 – brak błędów lub nieliczne błędy rażące; 3 – liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące; 0 – liczne błędy rażące) oraz poprawność zapisu (4 – zapis w pełni poprawny lub nieliczne błędy nierażące; 2 – liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące; 0 – liczne błędy rażące). | ||