| Pozytywne konsekwencje monarchii elekcyjnej: | Negatywne konsekwencje monarchii elekcyjnej: |
| Wybór władcy przez szlachtę pozwalał na uniknięcie problemów związanych z dziedziczną sukcesją tronu, które często były przyczyną walk i konfliktów w innych monarchiach. To dawało pewną elastyczność i umożliwiało dostosowanie władzy do aktualnej sytuacji politycznej. Monarchia elekcyjna dawała szlachcie możliwość wyboru najbardziej kompetentnego i odpowiedniego kandydata na tron. W teorii w ten sposób można było zapewnić skuteczną i sprawiedliwą administrację oraz stabilność polityczną. | Brak dziedzicznej sukcesji tronu powodował niestabilność polityczną i prowadził do częstych elekcji królewskich. To osłabiało władzę centralną i utrudniało długofalowe planowanie działań politycznych. Elekcje królewskie otwierały możliwość interwencji zewnętrznych i manipulacji przez sąsiednie mocarstwa. Inne kraje mogły wywierać presję lub korumpować szlachtę w celu wyboru przyjaznego im władcy. To osłabiało niezależność Rzeczypospolitej i prowadziło do politycznej destabilizacji. Monarchia elekcyjna utrudniała także skuteczną władzę centralną i podejmowanie szybkich decyzji. Liczne elekcje, rywalizacja między kandydatami i wpływy magnackie sprawiały, że władza była rozproszona. |
Jednym z najbardziej znanych i wpływowych władców wybranych w systemie monarchii elekcyjnej był król Jan III Sobieski. Wybrany na tron w 1674 roku, Sobieski znany jest przede wszystkim ze swojego wspaniałego zwycięstwa pod Wiedniem w 1683 roku.