Mieszczaństwo w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku nie było tak wpływowe i nie stanowiło poważnej siły kulturotwórczej jak w niektórych krajach Zachodu, Rzeczypospolita miała unikalny system polityczny oparty na demokracji szlacheckiej. Oznaczało to, że szlachta miała znaczne prawa i przywileje wpływające na jej dominująca w państwie pozycje. Najbogatsi z nich – magnaci – zajmowali się nie tylko uprawą wielkich areałów rolnych, ale również produkcją przemysłową. Podczas gdy mieszczaństwo było wykluczone z jakiegokolwiek udziału w politycznym życiu państwa. Ich jedyną formą aktywności zawodowej mógł być handel lub rzemiosło miejskie.
W Rzeczypospolitej istniała wyraźna hierarchia społeczna. Pozycja i jakość życia mieszczaństwa była w niej klasyfikowane nieznacznie powyżej chłopstwa, a ich możliwości awansu były mocno ograniczone. To w znaczący sposób zablokowało możliwości rozwoju i wpływu kulturowego tej grupy społecznej.
Religią dominującą w państwie był katolicyzm, Kościół katolicki posiadał wielki wpływ na życie społeczne i kulturalne. Mieszczaństwo, które powiązane było z niemieckim osadnictwem na terenach Rzeczypospolitej, często wyznawało religie reformowane lub judaizm. W związku z tym mogło czuć się wykluczone i ograniczone w swoich prawach, będąc obiektem szykan, prześladowań i ograniczeń.
XVII wiek był okresem wojen i niestabilności politycznej w Rzeczypospolitej. Ciągłe konflikty, takie jak wojny z Rosją, Szwecją i Turcją, pochłaniały zasoby kraju, które wykorzystywano do sponsorowania przeciągających się walk. Miasta często padały ofiarami wypraw łupieżczych, oblężeń i pogromów, co utrudniało ich rozwój gospodarczy i kulturalny.
W porównaniu do niektórych krajów Zachodu, handel i przemysł w Rzeczypospolitej rozwijały się w niewielkim stopniu. Gospodarka oparta była głównie na zacofanym rolnictwie funkcjonującym w ramach systemu pańszczyźniano-folwarcznego. Kraj nie posiadał rozwiniętego przemysłu przetwórczego, skupiał się na eksporcie surowców i półproduktów wytwarzanych przez pojedynczych rzemieślników. Rozwiązanie te nie sprzyjały rozwojowi mieszczaństwa jako potężnej siły ekonomicznej i kulturowej.
Te czynniki razem składają się na to, że mieszczaństwo w Rzeczypospolitej w XVII wieku nie było poważną siłą kulturotwórczą. Choć mieszczaństwo miało pewne wpływy i było obecne w życiu społecznym i kulturalnym, to jego rola była ograniczona w porównaniu do szlachty i innych grup społecznych.