Rosja coraz bardziej ingerowała w sprawy wewnętrzne Rzeczypospolitej, dążąc do zwiększenia swojego wpływu i kontroli nad polskimi instytucjami władzy. To naruszenie niezależności kraju skłoniło grupę szlachty do zawiązania konfederacji w celu obrony polskiej suwerenności. W wyniku reform przeprowadzonych przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego magnaci obawiali się utraty swoich przywilejów i uprawnień. Część szlachty oburzyła się próbami ograniczenia liberum veto, które uderzało w tradycyjny system sejmowy i utrudniały skuteczne działanie parlamentu.
Konfederaci stawiali opór wojskom rosyjskim i królewskim, prowadząc działania zbrojne na terenie Rzeczypospolitej. Wojna ta przyczyniła się do dalszego osłabienia kraju i zniszczeń na jego obszarze, umożliwiła także wprowadzenie wojsk obcego państwa na ziemie Rzeczypospolitej, co było jednym z głównych czynników prowadzących do trzeciego rozbioru w 1795 roku. Skonfliktowana i osłabiona politycznie Rzeczypospolitej stała się łatwym celem dla sąsiednich mocarstw, które podzieliły między sobą jej terytoria.
Choć konfederacja barska zakończyła się klęską, miała znaczący wpływ na rozwój polskiej świadomości narodowej. Walka o niezawisłość Rzeczypospolitej i obronę tożsamości narodowej przyczyniła się do umocnienia ducha patriotycznego w społeczeństwie i podtrzymała ideę walki o niepodległość w późniejszych okresach historycznych.
Konfederacja barska była ważnym wydarzeniem w historii Polski, które wskazywało na głębokie problemy polityczne i zewnętrzne zagrożenia, z jakimi Rzeczpospolita się borykała. Mimo że konfederacja zakończyła się niepowodzeniem, pozostawiła trwały ślad w świadomości narodowej i w historii walki o niepodległość.