Konfederacja Targowicka powstała w 1792 roku w odpowiedzi na uchwalenie Konstytucji 3 maja, która była pierwszą w Europie i jedną z najnowocześniejszych konstytucji tamtego czasu. Konstytucja ta wprowadzała szereg reform, które miały na celu modernizację i umocnienie Rzeczypospolitej, takie jak ograniczenie liberum veto, wzmocnienie władzy centralnej, reforma sądownictwa, ochrona praw obywatelskich i równouprawnienie mniejszości narodowych. Konfederacja Targowicka, której członkowie byli przeciwni reformom i wpływom oświeceniowym, stanowiła sojusz arystokratów konserwatywnych, w tym magnatów, biskupów katolickich i części szlachty. Sprzeciwiali się oni wprowadzonym zmianom, uznając je za naruszenie przynależnych im przywilejów i tradycyjnego porządku Rzeczypospolitej.
Jednak głównym czynnikiem, który spowodował, że słowo to stało się synonimem zdrady, był fakt, że konfederaci zawarli tajne porozumienie z imperium rosyjskim. Rosja była zainteresowana osłabieniem Rzeczypospolitej, a działania konfederatów były zgodne z jej interesami. W rezultacie konfederacja uzyskała wsparcie wojskowe rosyjskiej armii, która interweniowała w celu obalenia konstytucji i przywrócenia wcześniejszego porządku. Targowica i jej porozumienie z Rosją zostały odebrane jako akt zdrady narodowej, ponieważ działali w interesie obcego mocarstwa kosztem suwerenności i dobra Rzeczypospolitej. Ich działania doprowadziły do rozbicia jedności kraju, osłabienia władz centralnych i umocnienia wpływów obcych mocarstw, które ostatecznie doprowadziły do kolejnych rozbiorów.
Nazwa konfederacji pochodziła od miasta Targowica na Wołyniu, gdzie w 1767 roku odbył się tajny zjazd antykrólewskich konfederatów. W czasie tego zjazdu poruszano kwestie dotyczące obalenia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i wprowadzenia zmian politycznych w Rzeczypospolitej.