Ważnym czynnikiem ostatecznego upadku Rzeczypospolitej był kryzys polityczny, który wynikał z niesprawnego systemu politycznego opartego na skorumpowanej demokracji szlacheckiej. Konstytucja 3 maja, uchwalona w 1791 roku, była próbą reformy i modernizacji państwa, ale spotkała się z oporem szlachty i magnaterii, które obawiały się utraty swoich przywilejów. W XVIII wieku Polska stała się areną rywalizacji mocarstw europejskich, które dążyły do poszerzenia swoich terytoriów jej kosztem. Trzy rozbiory przeprowadzone kolejno w 1772, 1793 i 1795 roku, doprowadziły do utraty całości terytorium Rzeczypospolitej, a w konsekwencji — niepodległości. Istotną w tym rolę odegrała słabość militarna Rzeczypospolitej, gdyż nie była w stanie wystawić silnej armii przez braki kadrowe, słabość gospodarczą, brak zgody sejmu na uchwalanie nowych podatków i presję ze strony mocarstw ościennych. Polskie oddziały były słabo zorganizowane, źle wyposażona, nieopłacone i niezdyscyplinowane, przez co niezdolne do skutecznej obrony przed inwazją zewnętrzną. Ponadto konflikty wewnętrzne i wzrost nastrojów separatystycznych w niektórych regionach Rzeczypospolitej osłabiły jedność kraju, prowadząc do fragmentacji społeczeństwa i podziału na różne grupy interesów.
W wyniku trzeciego rozbioru przestała ona istnieć jako niepodległe państwo, a jej terytorium zostało podzielone między Rosję, Austrię i Prusy. To wydarzenie zakończyło ponad trzystuletnią historię Rzeczypospolitej Obojga Narodów.