Car bardzo szybko zaczął łamać postanowienia konstytucji, m.in. powołując swojego brata, wielkiego księcia Konstantego, na naczelnego wodza wojska polskiego. Władza w Kongresówce należała do Nikołaja Nowosilcowa, który wraz z Konstantym był przeciwny liberalnej polityce cara wobec Polaków. W Królestwie wciąż stacjonowały wojska rosyjskie. W 1819 r. Nowosilcow wprowadził cenzurę prewencyjną, ludzi poddawano inwigilacji, na porządku dziennym były aresztowania opozycjonistów. Sytuacja stawała się coraz bardziej trudna.
Pomimo coraz większej kontroli nakładanej na Polaków przez władze carskie, w Kongresówce działały i rozwijały się organizacje naukowe, przemysłowe, a także spiskowe.