Głównym zadaniem represji zastosowanych na ziemiach zabranych było zunifikowanie ich z Rosją. W tym celu:
- starano się zlikwidować drobną i zaściankową szlachtę, uchodzącą za ostoję polskości, w związku z tym pozbawiono ich praw szlacheckich,
- nakładano kary śmierci lub zsyłki na Sybir,
- konfiskowano majątki,
- w głąb Rosji przesiedlano całe rodziny,
- ujednolicano administrację i prawodawstwo na wzór rosyjski,
- wprowadzono język rosyjski w szkołach,
- zamknięto Uniwersytet Wileński i Liceum Krzemienieckie,
- konfiskowano klasztory katolickie,
- zlikwidowano Kościół unicki.
Ziemie zabrane zamieszkiwało około 2,5 mln Polaków, którzy stanowili większość tamtejszej inteligencji i ziemiaństwa.