PRZYCZYNY POŚREDNIE:
prorosyjska polityka Aleksandra Wielopolskiego,
działalność stronnictw: „białych” i „czerwonych”,
coraz bardziej napięta sytuacja w Królestwie Polskim, spowodowana brakiem swobód konstytucyjnych i coraz większym uciskiem ze strony Rosji,
manifestacje patriotyczne krwawo tłumione przez wojska carskie.
PRZYCZYNA BEZPOŚREDNIA:
branka do wojska rosyjskiego.
Branka to przymusowy pobór do wojska rosyjskiego. Została ona zapowiedziana przez Aleksandra Wielopolskiego już w październiku po wykryciu działalności „czerwonych”, a w styczniu rozpoczęto pierwsze aresztowania. Dotyczyła ona głównie młodych ludzi, którzy mogli stanowić zaplecze spisku. Stanowiła ona bezpośrednią przyczynę wybuchu powstania, którego wybuch został przyśpieszony w obawie o całkowite rozbicie konspiracji.