Skutkiem było coraz większe wrzenie wśród społeczeństwa polskiego, a następnie, by uspokoić nastroje, nastanie tzw. czasów polskich – okresu pozyskiwania ustępstw od cara na drodze metod pokojowych.
ukształtowanie się stronnictw: „białych” i „czerwonych”,
otwarcie kościołów,
nowym namiestnikiem życzliwie nastawiony do Polaków książę Konstanty Mikołajewicz,
naczelnikiem rządu cywilnego został Polak – Aleksander Wielopolski,
oczynszowanie chłopów,
równouprawnienie Żydów,
Reforma edukacji i polonizacja administracji.
Zmiany te nie przyniosły swobód konstytucyjnych oraz nie zbliżyły Polaków do niepodległości. Co więcej – stronnictwo „czerwonych” energiczniej zabrało się za przygotowanie powstania. Konspiracja została wykryta, a Wielopolski chcąc rozbić spisek, ogłosił brankę, czyli przymusowy pobór do wojska rosyjskiego. Lista była imienna i powoływała przede wszystkim młode osoby, stanowiące zaplecze „czerwonych”.