Periodyzacja dziejów jest praktycznie tak stara jak pismo – już podczas pierwszych sumerskich spisów władców próbowano wprowadzać podział na "epoki". Nowoczesna periodyzacja rozpoczęła się ok. XVII w., a podział najbliższy współczesnemu przyjmowano w XIX w.
Periodyzacja dziejów pomaga nam w porządkowaniu wiedzy na temat historii – sprzyja, jednakże także powierzchownej ocenie i stereotypizacji. Zjawisko to zostało wykorzystane przez oświeceniowych historyków przy ocenie średniowiecza – termin "wieki średnie", mający mieć pejoratywne znaczenie w odniesieniu do tego okresu, przetrwał z nami do dziś.