H2 + J2 → 2 HJ
380 cm3 = 0,38 dm3 → 0,38 dm3 : 22,4 dm3 = 0,017 [mol wodoru]
1. 1 mol H2 — 2 g
0,017 mol H2 — x
x = 0,017 ∙ 2 : 1 = 0,034 [g]
W reakcji użyto 0,034 g wodoru i 4 g jodu.
mH2 = 2 g/mol
mI2 = 254 g/mol
mHI — 1 + 127 = 128 [g/mol]
2. 2 g wodoru — 254 g jodu
0,034 g wodoru — y
y = 0,034 ∙ 254 : 2 = 4,318 [g jodu] → wodoru użyto w nadmiarze, a jodu w niedomiarze
3. 254 g jodu — 256 g jodowodoru
4 g jodu — z
x = 4 ∙ 256 : 254 = 4,031 [g jodowodoru]
wydajność reakcji = 3,5 g : 4,031 g ∙ 100% = 86,8%
Odpowiedź: Wydajność reakcji wyniosła 86,8%.
Krok 1: Zapisz równanie reakcji:
H2 + J2 → 2 HJ
Krok 2: Zwróć uwagę na wartości stechiometryczne w równaniu. Jeden mol wodoru i jeden mol jodu dają dwa mole jodowodoru. Wszystkie reagenty są gazami. Jeden mol gazu w warunkach normalnych zajmuje objętość 22,4 dm3. Na tej podstawie liczymy, ile moli wodoru użyto:
380 cm3 = 0,38 dm3 → 0,38 dm3 : 22,4 dm3 = 0,017 [mol wodoru]
Krok 3: Przelicz liczbę moli wodoru na liczbę gramów:
1 mol H2 — 2 g
0,017 mol H2 — x
x = 0,017 ∙ 2 : 1 = 0,034 [g] — tyle wodoru użyto w reakcji
Krok 4: Należy policzyć, który z substratów był w nadmiarze, a który w niedomiarze. W tym celu układamy proporcję na podstawie wartości stechiometrycznych, by sprawdzić, ile jodu powinniśmy mieć do reakcji z 0,034 g wodoru:
2 g wodoru — 254 g jodu
0,034 g wodoru — y
y = 0,034 ∙ 254 : 2 = 4,318 [g jodu] → wodoru użyto w nadmiarze, a jodu w niedomiarze (ponieważ mamy tylko 4 g jodu); do obliczeń wykorzystujemy substrat w niedomiarze – jod.
Krok 5: Z treści zadania wiemy, że powstały 3,5 g jodowodoru. Należy sprawdzić, ile jodowodoru powinno powstać z 4 g jodu, którymi dysponowaliśmy.
254 g jodu — 256 g jodowodoru
4 g jodu — z
x = 4 ∙ 256 : 254 = 4,031 [g jodowodoru]
Krok 5: Wydajność reakcji liczymy według wzoru:
wydajność (W) = rzeczywista masa produktu : teoretyczna masa produktu ∙ 100%
Znane wartości podstawiamy do wzoru:
wydajność reakcji = 3,5 g : 4,031 g ∙ 100% = 86,8%