Jaką rolę pełnią sny, widzenia i proroctwa w „cz. III Dziadów”?
Adam Mickiewicz w „Dziadach cz. III” wykorzystuje motyw snu i widzenia Kilka razy: sen Konrada w „Prologu”, sen Nowosilcowa oraz prorocza wizja księdza Piotra. W „Prologu” główny bohater doznaje nieprzyjemnego snu, zsyłanego przez Anioła stróża, który niejako nakierowuje bohatera w kierunku jego przeznaczeniu – byciu wieszczem narodowym. Dla Konrada było to nieprzyjemne przeżycie, a gdy się obudził powiedział „.„A sen? — ach, ten świat cichy, głuchy, tajemniczy, / Życie duszy, czyż nie jest warte badań ludzi! / Któż jego miejsce zmierzy, kto jego czas zliczy! / Trwoży się człowiek śpiący — śmieje się, gdy zbudzi.”
Senator Nowosilcow śni swój najgorszy koszmar. Jest dręczony przez diabły przerażającymi wizjami utraty władzy, wpływów i bogactwa. Natomiast ksiądz Piotr doznaje łaski ujrzenia przyszłości ojczyzny –stanie się wolna.
Dla Mickiewicza sen i prorocze wizje to pretekst do pokazania złożonej natury jego bohaterów, ich strachów i fobii oraz okazja do pouczenia co do dalszego postępowania. Jest to miejsce zetknięcia się rzeczywistości realnej i nadprzyrodzonej.
Sny dla romantyków były okazja do kontaktu ze światem nadprzyrodzonym. Dusz wówczas ma okazję oderwać się od ciała i skontaktować ze Stwórcą. To w czasie snu bohaterów nawiedzają zarówno anioły jak i diabły. Przekazują im ostrzeżenia lub kusza ich do gorszego postępowania – jest to sposób komunikacji miedzy światem rzeczywistym a nadprzyrodzonym.