Przygotuj argumenty do dyskusji na temat: Jaką rolę w kreacji postaci Kordiana oraz przeslaniu utworu odgrywa scena w szpitalu dla obłąkanych? Czy postawę romantycznych patriotów można określić jako szaloną?
Doktor–Diabeł spotyka się z Kordianem aby uświadomić mu głupotę jego czynu. Szatan przedstawia Kordianowi dwóch wariatów : jeden z nich twierdzi że jest krzyżem Chrystusa, drugi że jest Atlasem. Obaj twierdzą, że poświęcają się dla dobra ludzkości. Doktor pokazuje że – Kordian też jest obłąkany, a poza tym za każdy akt poświecenia trzeba zapłacić – załamaniem psychicznym, pobytem w wariatkowie i pewną śmiercią – Kordiana czeka egzekucja. Bohater twierdzi że w swoich działaniach kierował się dobrem narodu i chęcią wyzwolenia go spod jarzma caratu. Twierdzi, ze misję zabójstwa cara powierzył mu Bóg. Jednak powoli uświadamia sobie że Diabeł –Doktor może mieć rację – jego czyn był błędem. Być może on też tak jak dwaj wariaci oszalał. Jednak wciąż uważa, ze należy walczyć z wrogiem i nie żałuje tego co zrobił (a właściwie tego co miał zamiar zrobić).
Po nieudanym zamachu na cara Kordian zostaje odprowadzony do szpitala dla obłąkanych. Tam rozmawia z Doktorem–Diabłem, który stara się uświadomić pacjentowi jego błąd. Pokazuje Kordianowi dwóch wariatów: jeden z nich twierdzi że jest krzyżem Chrystusa, drugi że jest Atlasem. Obaj twierdzą, że poświęcają się dla dobra ludzkości. Doktor pokazuje, że – Kordian też jest obłąkany, a poza tym za każdy akt poświecenia trzeba zapłacić – załamaniem psychicznym, pobytem w wariatkowie i pewną śmiercią – Kordiana czeka egzekucja. Bohater twierdzi, że w swoich działaniach kierował się dobrem narodu i chęcią wyzwolenia go spod jarzma caratu. Uważa, ze misję zabójstwa cara powierzył mu Bóg. Jednak powoli uświadamia sobie że Diabeł –Doktor może mieć rację – jego czyn był błędem. Być może on też tak jak dwaj wariaci oszalał. Jednak wciąż uważa, że należy walczyć z wrogiem i nie żałuje tego co zrobił (a właściwie tego co miał zamiar zrobić).