Sztuka katolicka tego okresu była częścią kontrreformacji, ruchu mającego na celu odnowienie Kościoła katolickiego i przeciwdziałanie rozwojowi protestantyzmu. W tym kontekście pełniła kluczową rolę jako narzędzie propagandy religijnej. Stąd też sztuka sakralna była zazwyczaj bogata, dramatyczna i emocjonalna – miała na celu poruszenie uczuć i zmysłów widza.
Z drugiej strony sztuka protestancka, zwłaszcza w krajach takich jak Holandia i Anglia, była znacznie bardziej stonowana i skromna. Protestanci odrzucali jej użycie jako narzędzia propagandy religijnej, uważając, że skomplikowane obrazy i rzeźby mogą odciągać wiernych od prawdziwej wiary. W rezultacie sztuka ta często skupiała się na codziennym życiu i naturze, z naciskiem na prostotę i skromność.
Sztuka odgrywała ważną rolę w planach kontrreformacji, służąc jako narzędzie propagandowe do wzmacniania wiary katolickiej i oddziaływania na emocje wiernych. Wpłynęło to na cechy dzieł artystów okresu baroku, które cechowały się dramatyzmem, emocjonalnością i bogactwem form. Przykłady takiej sztuki można znaleźć w barokowym malarstwie religijnym, architekturze sakralnej i dekoracji wnętrz kościołów.