Karol I Stuart (panował od 1625 do 1649 roku) był monarchą absolutnym, który realizował własną politykę finansowa, religijną i zagraniczną: próbował wprowadzić nowe podatki bez zgody Parlamentu; stworzyć jednolity system religijny w całym królestwie, co spotkało się z oporem zarówno w Anglii, jak i Szkocji. Wprowadził również podatki bez zgody Parlamentu, co było sprzeczne z prawem. Ta centralizacja władzy stały się zarzewiem konfliktu między władcą a Parlamentem.
W 1640 roku, po 11 latach rządów bez Parlamentu, Karol zwołał go ponownie w obliczu szkockiego powstania. Parlament Długiego Trwania, jak go później nazwano, zaczął wprowadzać reformy ograniczające władzę króla. W 1642 roku, po nieudanej próbie aresztowania pięciu członków Parlamentu, Karol opuścił Londyn, co oznaczało początek wojny domowej.
Interpretacje tych wydarzeń są różne. Niektórzy historycy uważają, że wojna była nieunikniona z powodu długotrwałych konfliktów pomiędzy monarchią a Parlamentem. Inni twierdzą, że konfliktu można było uniknąć, gdyby nie brak rozsądku Karola I i jego niezdolność do kompromisu. Jeszcze inni podkreślają rolę społecznych, religijnych i ekonomicznych zmian w XVII-wiecznej Anglii.
Wojna domowa w Anglii zakończyła się śmiercią Karola I i ustanowieniem republiki pod rządami Olivera Cromwella. Było to pierwsze w historii ścięcie panującego monarchy przez jego poddanych i stanowiło przełom w historii Europy.