| Kartezjusz | Newton | |
| Podstawowe założenia | · Kartezjusz uważał, że prawdziwe poznanie jest możliwe tylko poprzez dedukcję, czyli logiczne wnioskowanie oparte na jasnych i niezaprzeczalnych ideach. Jego podejście, znane jako kartezjanizm, zakładało, że wszystko można wytłumaczyć poprzez logiczne myślenie. | · Newton, choć również zwracał uwagę na znaczenie racjonalnego myślenia, podkreślał rolę doświadczenia i obserwacji. Jego metoda naukowa, znana jako empiryzm, polegała na formułowaniu hipotez na podstawie obserwacji, a następnie testowaniu ich za pomocą eksperymentów. |
| Zastosowanie w nauce | · Kartezjanizm miał duży wpływ na rozwój filozofii i matematyki. Kartezjusz jest uważany za ojca filozofii nowożytnej i wprowadził do matematyki takie pojęcia jak układ współrzędnych czy metoda analityczna.· Racjonalizm ma duże znaczenie w dziedzinach, które polegają na abstrakcyjnym myśleniu i dedukcji, takich jak matematyka i logika. | · Jest to kluczowe podejście w naukach przyrodniczych, takich jak biologia, chemia i fizyka i astronomia. A także w ekonomii, gdzie badacze starają się formułować i testować hipotezy na podstawie obserwacji rzeczywistości gospodarczej.· Wpłynął też na rozwój takich dziedzin jak psychologia czy socjologia, które zaczęły stosować indukcyjne metody badawcze. |
