| Nabytki caratu w XVI w. | Nabytki caratu w XVII w. |
| · Ekspansja terytorialna skupiona na terenach przeduralskich.· Rozwój opierał się na podporządkowywaniu ziem już zamieszkałych przez ludy koczownicy. | · Rozpoczęto planowaną odgórnie kolonizację terenów na wschód od Uralu, aż do Oceanu Spokojnego.· Kolonizacja przebiegała z wykorzystaniem Kozaków, kupców i myśliwych.· W II połowie XVII w. Syberia stała się miejscem zsyłek więźniów. |
