| Bezpośrednie przyczyny | Pośrednie przyczyny |
| · Konflikt o dziedzictwo po Janie bez Ziemi, który doprowadził do wybuchu wojny w 1618 roku.· Defenestracja praska, czyli wydarzenie z 1618 roku, kiedy to dwaj cesarscy namiestnicy zostali wyrzuceni przez okno sali zamkowej w Pradze przez protestanckich szlachciców.· Wybór Ferdynanda II na króla Czech, który był gorliwym katolikiem i próbował narzucić katolicką wiarę na swoje ziemie.· Bitwa na Białej Górze w 1620 roku, która zakończyła się klęską protestantów i umocniła pozycję Habsburgów.· Interwencja Danii i Szwecji w konflikcie, co doprowadziło do jego eskalacji.· Interwencja Francji, która pomimo bycia krajem katolickim, wsparła protestanckie państwa przeciwko Habsburgom. | · Długotrwałe napięcia religijne między katolikami a protestantami, które nasiliły się po reformacji.· Rywalizacja między różnymi dynastiami europejskimi, takimi jak Habsburgowie i Burbonowie.· Ambicje terytorialne różnych państw, w tym Habsburgów, którzy chcieli rozszerzyć swoje wpływy w Europie Środkowej.· Ekspansja Imperium Osmańskiego, która stworzyła napięcia na wschodnich granicach Europy.· Rozwój nowoczesnych państw narodowych, które dążyły do zwiększenia swojej suwerenności kosztem wpływów cesarza.· Rozwój kapitalizmu i rosnąca konkurencja ekonomiczna między państwami.· Długotrwałe skutki kryzysu demograficzno-ekonomicznego z XVI i XVII wieku. |
W połowie XVII wieku doszło do serii konfliktów w Europie Środkowej, takich jak wojna trzydziestoletnia (1618-1648) i wojna północna (1655-1660). Przyczyniły się one do zmian w układzie sił, który doprowadził do wzrostu pozycji i znaczeniu m.in. Szwecji, Brandenburgi/Prus. Jednocześnie niektóre państwa straciły na znaczeniu, np. Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego i Rzeczypospolita.