· Zasada wolnej elekcji: Artykuły Henrykowskie wprowadziły zasadę wolnej elekcji króla, co oznaczało, że monarcha był wybierany przez szlachtę, a nie dziedziczny.
· Zasada „Nihil novi nisi commune consensu”: Ta zasada („nic nowego bez wspólnego porozumienia”) oznaczała, że król nie mógł wprowadzać nowych praw ani podatków bez zgody szlachty zgromadzonej na sejmie.
· Zasada „Liberum veto”: Ta zasada dawała każdemu szlachcicowi prawo do zablokowania dowolnej decyzji sejmu, co w praktyce oznaczało, że wszelkie decyzje musiały być podejmowane jednomyślnie.
· Zasada „Rex regnat et non gubernat”: Ta zasada, oznaczająca "król panuje, ale nie rządzi", oznaczała, że król miał ograniczoną władzę wykonawczą i nie mógł podejmować decyzji bez zgody szlachty.
· Zasada zwoływania sejmów: Monarcha zobowiązał się zwoływać sześciotygodniowy sejm co najmniej raz na dwa lata.
· Zasada wolności religijnej: Władcy musieli zatwierdzić postanowienia aktu Konfederacji warszawskiej, który gwarantował wolność religijną i równy dostęp do urzędów.
· Zasada rezydentury: U boku króla, w okresie między sejmami, mieli przebywać czterej senatorowie-rezydenci, którzy zmieniali się co pół roku, by nie doszło do ich skorumpowania. Ich zadaniem było nadzorowanie i doradzanie władcy.
· Zasada prawa do rokoszu: Szlachta miała prawo do wypowiedzenia posłuszeństwa królowi, gdyby ten nie przestrzegał wszystkich artykułów henrykowskich i praw Rzeczypospolitej.
Artykuły henrykowskie to dokument podpisany przez króla Henryka Walezego w 1573 roku, który potwierdzał wolność wyznania i równość wszystkich szlachciców przed prawem. Artykuły te były jednym z fundamentów demokracji szlacheckiej.